واکسنی که هنوز وجود ندارد!

به گزارش مجله خبری نگار، حدود ۴ دهه از شناسایی HIV به عنوان عامل ایدز می‌گذرد و محققان به ماموریت خود برای ساخت واکسن موثر این بیماری ادامه می‌دهند. طبق آمار جهانی از هر هفت نفر، یک نفر مبتلا به HIV است و این بدان معناست که حدود ۳۷.۹ میلیون نفر در سراسر جهان با HIV/AIDS زندگی می‌کنند؛ بنابراین محققان در سراسر دنیا به دنبال ساخت یک واکسن قابل دوام هستند تا از گسترش این بیماری جلوگیری کنند. برای همین است که روز ۱۸ می‌روز «آگاهی‌سازی از واکسن اچ آی وی» نام گذاری شده تا جوامع پزشکی برای ارتقای آگاهی و آموزش درباره تحقیقات واکسن اچ آی وی تلاش کنند.

ایدز و HIV

ایدز (AIDS) مخفف عبارت انگلیسی Acquired Immunode ficiency Syndrome است که معنی آن به فارسی «سندروم نقص ایمنی اکتسابی» است.

این بیماری توسط ویروسی به نام اچ آی وی (Human Immunodeficiency Virus) منتقل می‌شود و می‌تواند فرد مبتلا به این بیماری را به مرور زمان و با توجه به شدت بیماری به کام مرگ بفرستد. بیماری ایدز، سیستم ایمنی بدن را که وظیفه مقابله با ویروس‌ها، باکتری‌ها و هر نوع عامل بیماری زای دیگر دارد در بدن انسان ضعیف می‌کند و در نتیجه بدن مقاومت خود را در برابر عوامل بیماری زا از دست می‌دهد. جالب است بدانید متاسفانه این ویروس در فقیرترین و محروم‌ترین جوامع جهان شیوع بیشتری دارد.

راه‌های انتقال را بشناسیم

رابطه جنسی

یکی از شایع‌ترین راه‌های انتقال ویروس HIV ارتباط جنسی محافظت نشده است.

سوزن و سرنگ

از آن جایی که این ویروس از طریق خون آلوده هم منتقل می‌شود، استفاده از سوزن و سرنگ غیر استریل و استفاده شده در هنگام تزریق دارو، خالکوبی، سوراخ کردن گوش و دیگر نواحی بدن احتمال ابتلا به HIV را بسیار افزایش می‌دهد.

دریافت خون

گاهی اوقات ممکن است در هنگام انتقال خون به فرد، خون دریافتی آلوده به ویروس HIV باشد، اما هم اکنون تمامی خون‌هایی که در بانک‌های خون ایران و بقیه کشور‌های دنیا نگهداری می‌شوند از لحاظ آلودگی به این ویروس کنترل می‌شوند.

بارداری، زایمان و شیردهی

مادر آلوده می‌تواند ویروس را در هر سه دوره بارداری، زایمان و شیردهی به جنین و نوزاد انتقال دهد. مصرف دارو‌های ضد HIV احتمال این انتقال را به شدت کاهش می‌دهد.

واکسنی موجود نیست

یکی از ابزار‌های پیشگیری از ایدز واکسن است و سازمان جهانی بهداشت در پی یافتن واکسن علیه HIV است. در پایان آگوست ۲۰۲۱، کمپانی جانسون و جانسون اعلام کرد که واکسن آزمایشی HIV (تلاش ۱۵ ساله) هیچ محافظتی در برابر ابتلا به HIV ارائه نداد و پروژه ساخت واکسن شکست خورد.

مدرنا واکسن می‌سازد

۲ فوریه ۲۰۲۲ خبر جدیدی از شرکت مدرنا به گوش رسید. شرکت مدرنا فاز اول از آزمایش‌های بالینی واکسن ایدز خود را با تزریق به افراد داوطلب آغاز کرد.

محققان می‌گویند با تزریق این واکسن، گلبول‌های سفید جهش‌یافته خون قادر خواهند بود آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده گسترده‌ای موسوم به bNAb را تولید کنند که طیف وسیعی از انواع ایدز را خنثی می‌کند.

در واقع واکسن جدید به سلول‌های بدن می‌آموزد چگونه پروتئین‌هایی بسازند که واکنش دستگاه ایمنی بدن را تحریک کنند. در یک آزمایش انجام شده، آنتی‌ژن‌های اچ‌آی‌وی ایمنی مطلوبی را در ۹۷ درصد از شرکت‌کنندگان ایجاد کرد.

درمان با پیوند سلول‌های خون بند ناف

در ۱۶ فوریه ۲۰۲۲ پیوند سلول‌های بنیادین موجب درمان یک زن مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی شد. این بیمار برای درمان لوسمی حاد خود، سلول‌های بنیادین از فردی دریافت کرد که به طور طبیعی در برابر ویروس عامل بیماری ایدز مقاوم بود و بعد از گذشت ۱۴ ماه از عمل پیوند، پزشکان اثری از ویروس HIV در بدن این زن مشاهده نکردند.

این پژوهش بخشی از یک طرح مشترک دانشگاه کالیفرنیای لس آنجلس (UCLA) و دانشگاه جانز هاپکینز است و در آن محققان درمان ۲۵ فرد مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی را همزمان با درمان بیماری‌های دیگر آن‌ها نظیر سرطان دنبال می‌کنند. دانشمندان امید دارند از این روش به عنوان یک روش جدید برای درمان ایدز استفاده کنند.

منبع: خراسان